Zwart, de enige manier

Zwart zijn is meer dan een geestelijke gesteldheid. Lichamelijke arbeid kan ook op zwarte wijze vorm en inhoud krijgen. Laat het duidelijk zijn dat zwarte mannen naast denkers ook doeners zijn. In het zweet uws aanschijns doet zwarte man Sandman zijn verhaal.

Zwart, dat is een manier van leven, dacht ik, toen ik met mijn laatste krachten een enorme boomstronk de oprit op duwde. Het is niet eens te faken. Je doet de dingen op de enige wijze die je kent: de jouwe. Dat ís zwart. Als Ieren zich de negers van Europa noemen (sic Roddy Doyle) dan zijn wij, Groningers en meer precies Veenkolonialen, de negers van Nederland. Terwijl het zweet mij van het hoofd gutste dacht ik daaraan en aan nog veel meer en voelde me zielsverwant met Inaki Aizpitarte.
Hij doet, zoals zwarte man Fousert in het inderdaad jaloersmakende stuk ons leerde, ook alles op zijn manier. De enige. Omdat hij een beetje vies glas geen probleem vindt, evenmin als een bord waar een stukje van af is. Waar het om gaat is goed eten: des Pudels Kern, de rest is umfeld, decorum. Zoals Aizpitarte kookt in zijn eigen restaurant Chateaubriand, zo lukte het mij die boomstronk de grond uit te wurgen.
Tegen de communis opinio in, want mijn vrouw had al tegen mijn schoonvader gezegd: ‘We kunnen beter een tuinbedrijf bellen, dat lukt hem nooit. Hij is knettergek.’
Eat this, schoonfamilie!
De strijd was er een van de lange adem. De stronk was het overblijfsel van een laurier, een mastodont van een struik en menige huistuinman zou onmiddellijk een duur hoveniersbedrijf hebben gebeld, om dat ding de grond uit te frezen. Ik geef toe, ik heb momenten van twijfeling gekend, zeker toen de kettingzaag voor de tweede keer stomp raakte, mijn rug op punt van breken stond en het handvat van de spade afbrak, maar ik heb doorgezet, met de tijd aan mijn zijde, de instelling van een zwarte man. Succes is een keuze.
Brute kracht gebruiken was zinloos. Met boos worden leg je het af. De rechtstreekse confrontatie zou zelfmoord zijn. Daarvoor bleek de stronk te dik, te zwaar, te weerbarstig. Het was een zwarte stronk.
De juiste weg bleek: uitgraven, wortel voor wortel loszagen, beetje verder uitgraven, breken, wrikken, nog verder uitgraven, stronk schoonspoelen zodat je ziet wat je doet en millimeter voor millimeter won ik terrein, scheurde ik het gevaarte los uit de aarde, ik tot de enkels in de blubber.
Af en toe was het van ‘bonk!’, als er na een klap met een kloofbijl een blokje uit de stronk knapte en tegen de leaseauto van mijn vriendin knalde en mijn zoontje onmiddellijk het huis in rende met een ‘mam, mam, weet je wat pappa net heeft gedaan???!!!’
Je bent zwarte man of niet, ik zag in mijn gevecht met de natuur de gelijkenis met de strijd om het bestaan van SC Veendam. Voetbal in de Veenkoloniën, dat is ook met een stompe zaag en spade met gebroken handvat. Maar wie geen kracht en goed gereedschap heeft, moet geduld hebben. De rust van de lange adem.
Laat weg het umfeld, het decorum, concentreer je op waar het echt om gaat: goede spelers. Die koop je niet, die maak je. Zelf. Op jouw manier. De enige manier.
Begin bij het begin. Talent, aanleg, wil.
Wie groei wil moet een warm bed scheppen, de jonge aanwas koesteren, ze naar de zon leiden en vrij houden van parasieten, ongedierte en gure elementen. Beetje regen mag wel, niet te veel. Laat de zon schijnen, schep ruimte en op een dag staan er bomen en struiken met de wortels stevig in de zwarte aarde. Ook oogsten is een keuze.
Bedenk: de lauwerkrans wordt gemaakt van laurierblaadjes.